کشف قدیمیترین آب باستانی جهان
دانشمندان موفق به شناسایی قدیمیترین حجم بزرگ آب باستانی جهان شدند.
به گزارش ایسنا، این آب زیرزمینی دارای شوری بالایی بوده و در بیش از هزار متری خلیج Chesapeake واقع شده است.
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
مروری بر سازه های آبی تاریخی شوش
استان خوزستان
قدیمی ترین و مهمترین سازه تاریخی آبی کشور و جهان به نام تصفیه خانه چغازنبیل در شوش و در کنار زیگورات چغازنبیل قرار دارد. در این سازه با استفاده از قانون فیزیکی ظروف مرتبط و مصالحی مناسب شامل قیر و آجر بوده و سطوح شیب دار که هم اینک نیز در تصفیه خانه های جهان استفاده می شود؛ آبی را که از رودخانه کرخه در ۴۵ کیلومتری آن کشیده بودند (کانال روباز) تصفیه می شد.
آب ابتدا وارد مخزن شده سپس با استفاده از ۹ مجرای ارتباطی شیب دار تصفیه شده و به حوضچه فوقانی برای استفاده منتقل می شد. پل بند ایوان کرخه در فاصله ۳۵ کیلومتری شمال غرب شوش قرار دارد که هم اینک تنها یک چشمه طاق و هفت پایه آن قابل مشاهده است.
مروری بر سازه های آبی تاریخی رامهرمز
استان خوزستان
در جنوب شرقی شهرستان اهواز و در محدوده حوزه های آبریز رودخانه آب زرد، آب علاء، مه (ابوالفارس)، مارون و در نهایت جراحی قرار دارد. سد تاریخی مه، پل بنده جره، ۱۱ کاریز رودخانه ای، ۱۸ آسیاب آبی و بیش از ۲۵ نهر سنتی و ۱۳ اباره مجموعه سازه های تاریخی آبی آن را تشکیل می دهند.
مروری بر سازه های آبی تاریخی گتوند
استان خوزستان
بند و نهر شاهي و سه پلون گتوند
در فاصله 2 كيلومتري پايين دست سد تنظيمي گتوند بقاياي يك بند انحرافي و يك كانال بزرگ آبياري به نام بند و نهر شاهي ديده مي شود كه در دوره ساسانيان براي آبرساني به منطقه عقيلي احداث شده بود . سه پلون سازه اي بوده است كه به صورت بند و پل ساخته شده .
گذری بر سازه های آبی تاریخی شوشتر
استان خوزستان
بدون شک مرکز بزرگ استفاده از نیروی آب و ایجاد سازه های چند منظوره که تا پیش از انقلاب صنعتی اروپا قدیمی ترین نوع از اینگونه سازه ها در جهان بوده، شوشتر بوده است. سازه های شوشتر شامل نهر عقیلی، آب انبارهای چاه انجیری عقیلی، سدهای سه پلون، (بند، کانال و آسیاب بهمن)، چشمه سوزنگر و بند پیرگوری است.
نهرعقیلی؛ رودخانه کارون پس از طی مسیر پرپیچ و خم در کوهستان وارد دشت گتوند می گردد. در محل سرآب این نهر (عقیلی) سازه سد مانند، وظیفه انحراف آب بدون نهر را به عهده دارند؛ نهر مذکور به نظر می رسد از ابتکارات دوره ساسانیان باشد. چشمه سوزنگر و بند پیرگوری؛ در حاشیه مقام صاحب الزمان(عج) که زیارتگاهی معروف در شمال شرق شوشتر است. این چشمه همانند مقام صاحب از روزگاران قديم جایگاه عرفا و گوشه نشینان شوشتر بوده است و هم اینک نیز در روزهای پنج شنبه صاحب دلان را به خود جلب می کند.
جلوی بند پیرگوری خالی از رسوب است و این مسئله ثابت می کند که بند مذکور از نوع سدهای تاخیری برای جلوگیری از خطر سیلاب و آسیب دیدن و چشمه سوزنگر و سایر زیارتگاه های احتمالی در محل بوده است. نهر داریون؛ از مهمترین سازه های تاریخی موجود در منطقه و نام کانالی تاریخی است.
آب رودخانه کارون از این طریق به دشت میاناب می رسد. سرآب این کانال در زیر خرابه های قلعه تاریخی سلاسل ساخته شده که در طول تاریخ با توجه به تغییر مسیر رودخانه و یا فراز و نشیب آب سرآب های متعددی برای آن تعبیه شده است. سرآب نهر داریون در واقع تونلی است که درون صخره ماسه سنگی حفر شده و بیش از ۲۰۰ متر طول دارد. در این شاخه پل بند بزرگی به نام لشکر و پلی به نام شاه علی قرار دارد.
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
گذری بر سازه های آبی تاریخی دزفول
استان خوزستان
این شهرستان در شمال استان و در حوضه آبریز رودخانه ای دز و کرخه و چشمه های بالارود، سبز آب و بوره واقع است. دزفول همان دژپل است که نامش از پل قدیم (که هنوز پا برجاست) برگرفته شده و دژی بوده که هم اینک آثار آن در زیر محله قلعه این شهر قرار دارد.
پل بند دزفول با قدمت قریب به ۱۷۰۰سال کهن ترین پل جهان است که هنوز هم تردد روی آن جریان دارد. این پل بند از یادگارهای عهد ساسانی است. خرابه های شهر تاریخی جندی شاپور که قدیمی ترین شهر دانشگاهی جهان است در ۱۵ کیلومتری شرق دزفول دیده می شود. در دزفول ۹ محل دسترسی به کاریز با معماری زیبا به نام سر به طاق و بیش از ۳۰ باب آسیاب وجود دارد.
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
گذری بر سازه های آبی تاریخی ایذه و باغملک
استان خوزستان
این مناطق در شمال شرقی استان خوزستان قرار دارند. یکی از منابع مهم آبیاری در این دو منطقه با توجه به کوهستانی بودن، وجود کاریزهایی است که از رودخانه های محلی و منابع زیرزمینی تغذیه می شوند. آثار هفت پایه قطور و عظیم پل پاپیلا و یک جاده سنگ فرش منتهی به آن به نام اتابکی در منطقه سوسن ایذه قرار دارد که از یادگارهای عهد اتابکان لر است.
ویرانه های پل تاریخی منجنیق نیز در حاشیه شهر باغملک قرار دارد. مجموعا ۶۵ حلقه سنتی، ۳۱ رشته کاریز، شش آب انبار، دو اباره، ۴۰ باب آسیاب و ۳۵ نهر سنتی در این دو شهر و مناطق اطراف آن وجود دارد.
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
سیستمهای آبکشی از چاه
منجنون:
دربعضی از مناطق آب زیر زمینی در عمق بسیار کمی از سطح زمین قرار دارد بنابراین با کمک "منجنون" آب را از داخل چاه بیرون می کشیدند. "منجنون" اهرمی است که تقریباً در وسط خود تکیه گاهی برای حرکت الاکلنگی خود دارد. در آن سمتی که بر روی چاه قرار می گیرد چوبی بلند جهت آبکشی وصل شده که در انتهای آن سطل آب قرار گرفته است و سر دیگر محور، وزنه های سنگی متصل شده است. حال با کمک یک یا چند نفر منجنون با حرکت الاکلنگی آب را ازداخل چاه به بیرون هدایت می کند.
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
انتهای دیوار چین
کمتر کسی پیدا میشود که نام دیوار چین را نشنیده باشد یا عکسهای آن را ندیده باشد اما انتهای آن کجاست؟
این قسمت از دیوار چین که به «سر اژدها» معروف است در 300 کیلومتری شهر پکن در کرانه دریای بوهای واقع شده است. سر اژدها در این منطقه بیست متر در دریا پیش رفته که انگار اژدها در حال آب خوردن است!
این قسمت از دیوار در سال 1900 تخریب شده و بعدها توسط مردم دوباره بازسازی میشود.
آثار آبی - تاریخی استان مازندران
برخی از آثار آبی - تاریخی استانمازندران برای دوستان تهیه شده که در ادامه تقدیم می گردد
1) سد تاریخی عباس آباد (شاه عباس اول)
2) بنای آبی مجموعه عباس آباد بهشهر
3) بنای تاریخی چشمه عمارت
4) آب انبار گنجی
5)آب انبار نو ساری
6)آب انبار میرزا مهدی ساری
7) حمام وزیری
8) حمام میرزا یوسف بابل
9) دریاچه ها (دریاچه ولشت، دریاچه خضر نبی، دریاچه شورمست )
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
تحریف نام خلیج فارس توسط موتور جستجوی گوگل
بخش نخست
نقشه متعلق به شرکت ملی نفت عربستان در سال ۱۹۵۲ و استفاده از نام خلیج فارس
موتور جستجو گر گوگل، بر خلاف مصوبه سازمان ملل متحد نام خلیج فارس را از روی خدمات دهنده نقشه (google maps) خود حذف کرده است.
به گزارش خبرنامه دانشجویان ایران، سرویس خدمات دهنده google earth این سایت نیز مانند سابق کماکان از عنوان مجعول "خلیج عربی" در کنار نام خلیج فارس استفاده می کند.
به همین مناسبت گزارشی اجمالی از تاریخچه و مستندات موجود این خلیج همیشه پارس در ادامه مطلب ارائه شده است
پل بند «برج عيار» - شوشتر
پل بند «برج عيار» يا «صائبي كش» يك بنا از مجموعه بناهاي آبي تاريخي شوشتر است كه بر روي رود گرگر و پايين دست آبشارها قرار دارد. اين پل بند با شماره 2940 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
حمام کرناسیون (موزه مردم شناسی) - دزفول
حمام کرناسیون (موزه مردم شناسی) که به شماره ۸۴۷۷ در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسیده ، یکی از بناهای زیبای معماری دوره قاجاریه در دزفول در مرکز محله کرناسیون در شمالی ترین قسمت بافت قدیم قرار گرفته است.
سد سازي از قبل از هخامنشيان تا بعد از آن
سد سازي يا بند سازي از فعاليت هاي مهندسي به شمار مي رود که شرايط تاريخي و جغرافيايي خاص مناطق در پيدايش ،شکل گيري و گسترش آن سهم به سزايي دارند. در گذشته و در هر منطقه خاص جغرافيايي بنابر ضرورت يا نياز ساکنين آن جا نسبت به ايجاد سد،بند يا آبگير اقدام مي کرده اند تا نيازهاي خود در زمينه آبياري و آبرساني را مرتفع سازند. در مناطقي نيز به خاطر پايين بودن سطح آبهاي رودخانه ها يا نياز جهت تغيير مسير رود ، سد سازي انجام مي گرفته تا بتوانند سطح آب را بالا آورده و براي نيازهاي کشاورزي و عمراني از آن استفاده کنند.
در ايران نيز به جهت کمبود آب،شرايط اقليمي خاص و نيازهاي روزمره آب ماده اي بسيار ارزشمند محسوب مي شده که اين امر را علاوه بر بندسازي ، سد سازي و آثار به جا مانده مي توان در فرهنگ ايراني و ارزشي که براي آب قايل مي شدند و حافظه تاريخي مردم ايران به وضوح مشاهده و مطالعه کرد.
نهر داریون شوشتر
حفر كانال داريون را برخي از متون تاريخي به دوره حكومت داريوش اول هخامنشي نسبت مي دهند كه حدود قرن پنجم قبل از ميلاد مي باشد.
نهر داريون(دارا) پس از شاخه گرگر دومين كانال دست كند بزرگ شوشتر مي باشد كه زمينهاي كشاورزي ميان دو شاخه اصلي كارون و شاخه گرگر را به علت ارتفاع بالاي اين زمينها نسبت به رودخانه آبياري مي كند. داريون برگرفته از نام داريوش است
این نهر وظيفه آبياري دشت مياناب شوشتر را داشته است. اين نهر با شماره 4141 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
آب انبار جزیره کیش
يكي از روشهاي ذخيره آب آشاميدني در قديم الايام در جزيره كيش، ساخت آب انبار بوده است. در سال 1372 جهت جمع آوري آب هاي سطحي، يك آب انبار دو قلو با پنج بادگير به سبك معماري سنتي يزدي در محل يك آب انبار باستاني در محدوده شهر حريره در نزديكي مجموعه درخت سبز ساخته شد.
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
شهر زیر زمینی کاریز - کیش
قنات کيش بيش از ۲۵۰۰ سال قدمت دارد و آب شيرين قابل شرب ساکنان جزيره را تامين ميکرده، قنات كيش از نظر طول رشته قنات و يا عمق چاهها قابل مقايسه با قناتهاى ديگر نقاط ايران نيست، اما با توجه به شيب بسيار كم جزيره، چگونگى هدايت آبهاى زيرزمينى به سطح زمين در كيش بسيار مهم بوده و نشان مىدهد كه در زمان خود از پيشرفتهترين روشها براى حفر قنات استفاده مىكردند.
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
تصفیه خانه آب چغا زنبیل
قدیمی ترین سازه آبی تاریخی جهان در شوش
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
آب انبار چاه انجيري شوشتر
آب انبار چاه انجيري از آب انبار هاي دستكند دوره ساساني است و در شمال شرقي شوشتر قرار دارد.
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
بند گبری - یکی از بناهای آبی تاریخی شوشتر
بند گبري در نه كيلومتري شرق شوشتر واقع است و معماري اين بند آن را به دوره ساسانيان نسبت مي دهد. اين بند از نوع بندهاي آبخيزداري است.
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
میراث فرهنگی زیر آب
فراخوان نمایشگاه عکس یونسکو-ایران
کمیسیون ملی یونسکو - ایران در نظر دارد نمایشگاه عکسی با موضوع: میراث فرهنگی زیر آب در اردیبهشت 91 در گالری کمیسیون ملی یونسکو برگزار کند.
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
مجموعه آبشارها و آسیاب های شوشتر
شاهکار فنی و مهندسی از اعصار کهن
مجموعه آسیابها و آبشارهای شوشتر در دوران ساسانیان، جهت بهرهگیری از نیروی آب بهعنوان محرک آسیابهای صنعتی ساخته شد. این مجموعه در مجاورت شهر شوشتر در استان خوزستان قرار دارد.
برای آشنائی بیشتر به ادامه مطلب مراجعه کنید
آشنائی با معبد آناهیتا -کرمانشاه
ایزد بانوی آبهای روان، زیبایی، فراوانی و برکت
معبد آناهیتا در مرکز شهر کنگاور در مسیر همدان به کرمانشاه قرار دارد. این بنا روی تپهای طبیعی ساخته شده است.
معبد آناهیتا متعلق به آناهیتا، الهه پاکی و محلی برای نیایش آب بوده که یکی از چهار عنصر مقدس و مورد احترام ایرانیان باستان است.
آناهیتا ایزد بانوی آبهای روان، زیبایی، فراوانی و برکت در دوران پیش از اسلام بوده است.
مدیریت و مصرف آب در ایران باستان
تمدن های باستانی همگی در کنار رود های بزرگ شکل گرفتند، مانند: نیل، دجله، فرات، سند، گنگ، هوانگهو، یانگ تسه، و... اما تنها تمدنی که به دور از هر گونه رودخانه عظیم شکل گرفت و مالک الرقاب جهان باستان شد، تمدن قنات ایران بود. جهش چشمگیر ایرانان مدیون قنات و کاریز، و آب شناسی اصولی بود. در زمان سلسله هخامنشیان، اگر کسی زمین بایری را با احداث قنات آبیاری می کرد، تا پنج نسل از پرداخت هر گونه مالیات معاف بود.
از ابتدای تاریخ سرزمین وسیع ایران با کمبود آب و مرتب نبودن بارش روبرو بوده است، و به همین جهت ساختن سد و شبکه های آبیاری و قنات و کاریز کار عادی حساب می شده. بهمین جهت ایرانی ها اولین مردمانی بودند که این دانش و فن آوری را دانسته، و استادان ایرانی آنرا به شمال هندوستان، شمال آفریقا و اسپانیا بردند. البته قبل از قرن 20 شبکه های آبی برای آبیاری و کشاورزی بود، اما از قرن 20، انرژی به آن اضافه گردید، و سپس آب شرب هم اهمیت فراوان و اصلی پیدا کرد. آنچه که امروز در قرن 21 از شبکه های آبی می خواهیم با گذشته حتی دهه قبل کاملاً متفاوت است...
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
آب در ایران باستان - بخش نخست
آب انبار حوض قیلوقه پارک ملی کویر
جهش امپراتوري شكوهمند ايرانيان در زمان هخامنشيان و تعالي و ترقي آن در زمان ساسانيان، و ديرپايي اين تمدن، مديون دانش آبشناسي ايرانيان يود.
مردمان ايرانزمين از ديرباز به ارزش آب به عنوان مادهاي زندگيبخش و ارزشمند آگاهي داشتند. نياز طبيعي بشر به آب، وضع جغرافيايي فلات ايران و كميابي اين مايع گرانبها، ارزش اين ماده را نزد ايرانيان صدچندان نموده و آن را در جايگاه والايي قرار ميداده است. براي آنكه به ارزش والاي آب در ديدگاه ايرانيان باستان پي ببريم، كافي است كه نيمنگاهي به اوستاي زرتشت اندازیم.
از این پس در این وبلاگ به جایگاه آب در ایران باستان پرداخته خواهد شد
لطفا به ادامه مطلب مراجعه کنید
سد تاریخی کریت(کوریت) طبس اوج هنر مهندسی آب در ایران
این سد که در تاریخ 1350 میلادی احداث شده است با ارتفاع 60 متر تا ابتدای قرن بیستم بلند ترین سد چهان بوده است و می تواند به عنوان یک نمونه کامل مهندسی ارزش، طراحی و ساخت سد، الهام دهنده مهندسین آب جهان باشد که مهم ترین چالش های بشر در قرن بیستم را بر عهده دارند
سد کوریت رکورد دار بلند ترین سد جهان به مدت 550 سال می باشد
احداث سد کریت با فنون ۶۵۰ سال پیش همخوانی نداشته و یک پرش فنی محسوب میشود. علیرغم ضخامت بسیار کم سد کریت (ضخامت تاج ۲/۱ متری)، این سد در زمینلرزه طبس با بزرگی ۷٫۸ ریشتر و حداکثر شتاب ۷۵/۰ شتاب جاذبه پایدار و استوار برجا ماندهاست. رئیس اسبق کمیته بینالمللی سدهای بزرگ سد کریت را از شگفتآورترین دستاوردهای بشر در مهندسی سد، در قرون وسطی برشمردهاست.
جهت اطلاع بشتر دوستان توضیح کامل سد در یک فایل Pdf و همچنین فیلم آموزشی سد را در ادامه مطلب قرار داده ام که امید است مورد استفاده و پسند واقع گردد
سیستم آبرسانی در تهران قدیم
برای تماشای دیگر تصاویر به ادامه مطلب مراجعه کنید
همايش ملي باستان شناسي و معماري سازه هاي آبي دزفول
حوزه(هاي) تحت پوشش: باستان شناسي
تاريخ برگزاري: 10 بهمن 1390 تا 11 بهمن 1390
برگزار کننده: دانشگاه آزاد اسلامي واحد دزفول
محل برگزاري: دزفول
تاریخهای مهم:
مهلت ارسال اصل مقاله: 1390/10/1
اعلام نتایج داوری اصل مقاله: 1390/10/15
مهلت ثبت نام: 1390/11/10
جهت آشنائی بیشتر به ادامه مطلب رفته یا به وبسایت کنفرانس در ذیل این مطلب مراجعه نمائید
همايش ملي باستان شناسي و معماري سازه هاي آبي دزفول
نمی دانم سخن گوی ما در حضور حضرت کیست .طالب نگاهیم و در طلب آب ...